Nếu tôi của tuổi 18 hỏi “Điều gì là quan trọng cho những năm tháng tuổi 20 ?”, tôi của hiện tại sẽ trả lời “Đó là trả lời cho 3 câu hỏi sau đây”.

---

Ngày đầu tiên của năm 30 tuổi, tôi ngồi nhìn lại hành trình tuổi 20 của mình, quãng thời mà người ta hay ví “như cơn mưa rào mùa hạ”. Đúc kết lại, hơn 10 năm tôi xa nhà du học, qua vài ba quốc gia, là để tìm cho mình câu trả lời cho 3 câu hỏi sau và tìm ra câu trả lời theo thứ tự liệt kê.

1. “Tôi là ai ?”

Hành trình tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi “Tôi là ai ?” là một hành trình dài, phức tạp và nhiều khi không hồi kết. Đó là hành trình tìm hiểu về thế giới xung quanh mình, đặt các câu hỏi về bản thân mình và để biết xem những giá trị nào là cốt lõi với mình. Với câu chuyện của tôi, có lẽ, tôi đã cần phải sang tận Pháp cách Việt Nam hơn 9000 cây số, rồi sau đó sang Hà Lan học tập, để tìm cho mình câu trả lời tương đối thoả mãn.

Câu trả lời cho “Tôi là ai ?” không có đúng-sai, cũng không bất biến. Nó sẽ phát triển theo thời gian và trải nghiệm trong cuộc sống. Nó nằm sâu thẳm trong mỗi người : sau biến cố, trải nghiệm, bạn khám phá ra nhiều điều về mình, bạn nhận ra những giá trị cốt lõi không thể từ bỏ. Nhưng một phần khác, là do bản thân mình xây đắp : những hành động, thói quen, cư xử, tính cách là do mình nuôi nấng.

Vì vậy, ở tuổi 20, hãy đi xa để khám phá, làm điều chưa từng làm, kết bạn mới để trải nghiệm. Nếu có thể, hãy dành thời gian, công sức, tiền bạc để yêu thương và đầu tư cho bản thân mình. Bởi vì ở tuổi 20, bạn cũng chưa có gì nhiều ngoài chính bản thân mình.

2. “Ai song hành cùng tôi ?”

Người bạn đời sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống, tinh thần và lựa chọn của bạn. Nếu chọn đúng người, đó sẽ là nguồn cảm hứng, động viên và là chỗ dựa vững chắc. Vì vậy cần dành thời gian để cân nhắc chọn lựa người bạn đồng hành, không tặc lưỡi chọn bừa, hay chọn vì bị áp lực.

Người bạn đồng hành cùng ta cũng là một cá thể riêng biệt, có giá trị riêng và sự lựa chọn riêng của bạn ý. Ta có thể cùng trưởng thành nhưng không thể thay đổi bản chất của họ.

Trên quãng đường trưởng thành, ta sẽ gặp nhiều người đặc biệt, có người cho ta cảm xúc rung động không thể so sánh, có người là chỗ dựa, là người thầy, có người chỉ cho ta một chân trời mới. Mỗi người bạn đó sẽ giúp ta trưởng thành hơn, dù là vì họ cho ta thấy những điều hay nên học tập, hay là những điều dở nên tránh, hoặc đơn giản là những điều ta chưa biết. Nhưng không phải lúc nào các con đường cũng sánh bước bên nhau. Có những lúc cần phải biết buông tay, để mỗi người được tự do phát triển theo hành trình của mình.

Người bạn đời rất quan trọng nhưng mà không thể quan trọng bằng bản thân mình. Và đặc biệt họ không thể đem lại hạnh phúc cho ta nếu ngay bản thân ta không tự tạo hạnh phúc cho mình. Một người không tự cảm thấy hài lòng và hạnh phúc với bản thân thì khó lòng đem lại hạnh phúc cho những người xung quanh. Vậy nên việc đối mặt với sự cô đơn và giải quyết những vấn đề của cá nhân mình là thiết yếu và nên làm trước khi quyết định chọn bạn đời.

3. “Liệu tôi có muốn có con ? Nếu có, tôi sẽ thành cha/mẹ như thế nào ?”

Tôi quan niệm, quyết định làm cha/mẹ là lựa chọn quan trọng và nặng nề nhất. Đây cũng là một trong số các quyết định “một đi không trở lại” : cưới xin rồi có thể li hôn, chọn nhầm ngành nghề, công việc xong có thể học lại, đổi việc, mua nhà xong có thể bán đi. Nhưng đã có con, đã trở thành cha mẹ thì không thể huỷ bỏ coi như việc chưa từng.

Việc có con sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến cá nhân ta, từ cuộc sống sinh hoạt thường ngày, cho tới những quyết định lớn và ít nhất trong vòng 18 năm cho tới khi con cái trưởng thành. Không những vậy, quyết định này ảnh hưởng tới đối tác của mình.

Và đặc biệt đây là quyết định mà người lớn lựa chọn thay cho đứa trẻ : chúng không tự quyết định mình có được sinh ra hay không, và được sinh ra và lớn lên trong điều kiện nào.

Vì vậy chuyện có con hay không, khi nào trở thành cha mẹ, và mình sẽ trở thành hình mẫu cha mẹ nào là một quyết định không thể xem nhẹ, không thể để người khác quyết định hộ, cũng như không áp đặt cho người xung quanh được.

Kết

Ở Việt Nam còn nhiều áp lực gia đình và xã hội. Tuy nhiên, mỗi người sẽ cần/và có hành trình riêng, sẽ bước đi theo nhịp của mình. Nếu may mắn và dũng cảm, bạn sẽ được làm chủ những lựa chọn, bước đi và tốc độ của mình.